Bảo mật thông tin, bảo vệ chính mình

10:48 02/04/2022

Tình trạng lừa đảo, chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn mới lẫn cũ ngày càng nhiều, các vụ việc được đưa tin hàng ngày trên báo chí. Phải chăng, một phần lý do xuất phát từ việc người dùng mạng xã hội, đặc biệt là các bạn trẻ đã để lộ quá nhiều thông tin?

Chia sẻ quá mức

Chưng hình ảnh sổ đỏ căn nhà mới và ảnh nơi mình vừa chuyển đến sinh sống, bạn N.Q.B. (31 tuổi, ngụ quận 8, TPHCM) hãnh diện viết trên trang cá nhân: “Vậy là đã có căn hộ mới… thứ hai sau chuỗi ngày cày cuốc cật lực. Một mình tay trắng từ quê lên, đây là quả ngọt xứng đáng cho nỗ lực không ngừng. Xin cảm ơn bản thân đã chưa lần nào nản chí! Xin cảm ơn cha mẹ đã luôn bên con!”.

Chỉ sau 1 giờ, bài đăng có hàng trăm lượt yêu thích và bình luận chúc mừng B. Chỉ riêng một người bạn nhắc nhở nhẹ: “Ôi em ơi, làm mờ thông tin cá nhân đi! Giờ bọn xấu trên Facebook nhiều vô kể, để thông tin khơi khơi vầy nguy hiểm lắm”.

Tương tự Q.B., bạn N.M.C. (33 tuổi, ở quận 1, TPHCM) quá vui mừng đăng hình giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở lên Facebook ngay khi chính thức nhận được giấy tờ. C. xóa mờ tên, nhưng các thông tin khác vẫn y nguyên.

Vừa nhận căn cước công dân mới, bạn T.T.P.C. (21 tuổi, sinh viên, ở quận Bình Thạnh) cũng vui vẻ khoe trên trang cá nhân ảnh mặt trước, mặt sau. Che mờ tên nhưng các thông tin của C. vẫn rõ mồn một, từ nơi cư trú đến đặc điểm nhận dạng.

Một bạn trẻ đăng hình ảnh khoe tài sản trên mạng xã hội
Một bạn trẻ đăng hình ảnh khoe tài sản trên mạng xã hội

Việc các bạn trẻ khoe tài sản như mới mua nhà, khoe sổ đỏ, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, xe mới, bằng cấp, căn cước công dân... gần như là nhu cầu được thể hiện bản thân. Đâu chỉ khoe tài sản, đi chơi ở đâu, ăn gì, các bạn trẻ vẫn luôn có thói quen “check-in” xác nhận.

Thậm chí có người, ngay đi… bệnh viện cũng đăng phiếu thu viện phí, giấy chẩn đoán bệnh lên mạng xã hội. Trên Facebook, Instagram hay Zalo, rất dễ dàng bắt gặp hình ảnh, thông tin kiểu này của nhiều bạn trẻ.

Cẩn trọng

Đã có không ít chủ nhân tài khoản Facebook, Zalo... trở thành nạn nhân sau những chia sẻ thông tin cá nhân mà không lường trước hậu quả. Gần đây, tình trạng nhiều đối tượng mạo danh công an, viện kiểm sát, tòa án để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản tái diễn. Nhiều vụ việc, từ những cung cấp trên mạng xã hội đã bị kẻ xấu lấy cắp thông tin và lừa lại chính chủ nhân.

Mới đây, anh T.A.H. (ngụ quận Hà Đông, Hà Nội) đi xe máy một mình thì bị 2 đối tượng đi xe máy giật phăng sợi dây chuyền vàng trên cổ. Công an quận Hà Đông nhanh chóng khoanh vùng các đối tượng gây án. Hung thủ Dương Ngọc T. khai nhận, là đối tượng nghiện ma túy đang khát tiền, lang thang trên mạng thấy anh H. khoe sợi dây chuyền có giá trị, đã lập tức tìm địa chỉ nhà, bám sát con mồi.

Còn anh Lê Anh Đức (quận Gò Vấp, TPHCM) kể, đang làm việc thì nhận cuộc gọi thông báo nhận bưu phẩm, tiền trả hơn 2 triệu đồng.

“Đầu dây bên kia nói người đặt hàng là em gái tôi, đúng thông tin địa chỉ, số điện thoại, công việc và người nhận là anh trai. Tài xế Grab đang giao tới, kêu tôi nhận hàng và trả tiền. Thấy nghi ngờ, tôi gọi cho em gái xác nhận thì quả thật em không gởi hàng gì. Kiểm tra lại Facebook, chúng tôi để lộ khá nhiều thông tin cá nhân, số điện thoại trên đó”, anh Đức kể.

Về việc giới trẻ có xu hướng chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân trên không gian mạng, ông Ngô Trần Vũ, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Bảo mật Nam Trường Sơn, cho rằng, điều này tiềm ẩn ủi ro vì mạng xã hội có nhiều dữ liệu giá trị cho kẻ xấu lợi dụng để lừa đảo.

“Mạng xã hội vui nhưng không an toàn, vì những kẻ lừa đảo có nhiều cách để truy cập, đánh cắp thông tin cá nhân. Bảo mật thông tin cho chính mình rất cần ý thức, sự hiểu biết của người dùng”, ông Vũ nói. Theo ông Vũ, để bảo đảm an toàn, người dùng tránh chia sẻ những thông tin được sử dụng để xác minh nhân dạng, không đưa hình ảnh CMND, bằng lái xe, hộ chiếu, thẻ tín dụng và hết sức cảnh giác với trò đố vui, chương trình tặng quà, cuộc thi trên mạng.

Tiến sĩ tâm lý Đào Lê Hòa An cho rằng, việc bạn trẻ khoe quá nhiều trên Facebook từ tài sản, giấy tờ đến hoạt động thường ngày như đi đâu, cùng ai, ăn gì… đang gián tiếp tiết lộ thông tin cá nhân. Tất cả có thể trở thành bất lợi nếu rơi vào tay những kẻ có ý định xấu, lừa đảo, trộm cướp. Không ít bạn trẻ để thỏa mãn cái tôi thích “sống ảo” để rồi gặp nạn.

Do đó, bạn trẻ nên chừng mực trong chia sẻ thông tin cá nhân, không nên có cái gì cũng khoe, vừa phiền người xem vừa nguy cơ trở thành nạn nhân của lừa đảo.

CA DAO/SGGP

Tin cùng chuyên mục