Dấu ấn trí thức, văn nghệ sĩ trong hành trình phát triển TPHCM: Trách nhiệm công dân - sứ mệnh sáng tạo

Nửa thế kỷ sau ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, TPHCM đã trở thành đô thị đặc biệt, trung tâm lớn về kinh tế, văn hóa, khoa học - công nghệ, giáo dục và hội nhập quốc tế. Trong những thành tựu ấy có dấu ấn thầm lặng nhưng to lớn của đội ngũ văn nghệ sĩ, góp phần tạo dựng diện mạo một đô thị hiện đại, sáng tạo và giàu bản sắc.

Bản lĩnh và sứ mệnh

Hiện nay, TPHCM có gần 6.000 văn nghệ sĩ đang hoạt động trong 9 hội chuyên ngành cùng hàng chục ngàn văn nghệ sĩ hoạt động tự do. Đây là lực lượng đông đảo, có vai trò đặc biệt trong sáng tạo tri thức, bồi đắp đời sống tinh thần và quảng bá hình ảnh thành phố.

Đặc biệt, nhiều thế hệ văn nghệ sĩ đã để lại những tác phẩm giá trị, vừa khẳng định sức sống văn hóa, vừa nuôi dưỡng tình yêu quê hương, hun đúc niềm tin của nhân dân... Thực tiễn cho thấy, một bài hát xúc động, một vở kịch hay, một bộ phim chạm đến trái tim có sức lan tỏa lớn hơn hàng ngàn lời kêu gọi suông - góp phần định hình thẩm mỹ, nuôi dưỡng tâm hồn và xây dựng các giá trị bền vững trong xã hội.

Trong bối cảnh phát triển mới và sự vận động mạnh mẽ của thị trường nghệ thuật đương đại, việc phát huy vai trò của văn nghệ sĩ đặt ra không ít thách thức. Ông Lê Nguyên Hiều, Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Múa TPHCM, nhấn mạnh: “Cơ quan quản lý cần nhạy bén, đổi mới; còn văn nghệ sĩ phải ý thức rõ sứ mệnh, gắn bó sâu sắc với đời sống, sáng tạo nhiều tác phẩm giá trị phục vụ công chúng”.

Theo ông Lê Nguyên Hiều, ngoài tài năng, văn nghệ sĩ cần nêu cao trách nhiệm công dân, tiếp nối tinh thần cống hiến của các thế hệ đi trước. Trong kháng chiến, dù đối diện muôn vàn gian khổ, văn nghệ sĩ vẫn sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị sống mãi với thời gian. Đó là tấm gương để thế hệ hôm nay tiếp bước, hun đúc thêm bản lĩnh và khát vọng sáng tạo. “Văn nghệ sĩ không chỉ cần có tài, mà còn phải có tâm, có tầm, là những công dân gương mẫu, có trách nhiệm đối với dân tộc, đất nước - đặc biệt là với nhân dân thành phố mang tên Bác”, ông Lê Nguyên Hiều bày tỏ.

Có thể khẳng định, trí thức và văn nghệ sĩ chính là nguồn lực tinh thần và trí tuệ đặc biệt của TPHCM. Trong hành trình xây dựng và phát triển thành phố hiện đại, sáng tạo, nghĩa tình, vai trò của họ không chỉ là sáng tác hay nghiên cứu, mà còn là phụng sự nhân dân, góp phần bồi đắp bản sắc và nuôi dưỡng khát vọng phát triển.

Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM vừa tổ chức Hội thảo “Phát huy vai trò đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ đáp ứng yêu cầu phát triển”. Hội thảo do đồng chí Dương Anh Đức, Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy TPHCM, chủ trì. Đây là dịp để thành phố nhìn lại, khẳng định vai trò của đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, đồng thời bàn giải pháp phát huy nguồn lực tinh hoa này trong giai đoạn mới.

Thu hút trí thức trẻ khu vực công

TPHCM đang bước vào giai đoạn phát triển mới với khát vọng trở thành trung tâm kinh tế, tài chính, khoa học - công nghệ và văn hóa của khu vực. Trong hành trình ấy, đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ - đặc biệt là lớp trí thức, văn nghệ sĩ trẻ - sẽ tiếp tục giữ vai trò nòng cốt, tiên phong. Trong bối cảnh thành phố triển khai sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính, việc thu hút người trẻ vào khu vực công vừa mở ra nhiều cơ hội, vừa đặt ra không ít thách thức.

Ông Phạm Thành Nhân, Phó Giám đốc Sở Nội vụ TPHCM, cho biết: quá trình tinh gọn bộ máy tạo thêm niềm tin về một môi trường làm việc chuyên nghiệp, minh bạch, đồng thời mở ra nhiều vị trí để trí thức trẻ khẳng định năng lực và tiếp cận cơ hội thăng tiến. Đề án “Xây dựng nền công vụ TPHCM hoạt động hiệu lực, hiệu quả giai đoạn 2024-2030” cũng thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi số, tạo sức hút đối với lực lượng trẻ có kỹ năng số, tư duy đổi mới và sáng tạo.

Tuy nhiên, ông Phạm Thành Nhân cũng chỉ rõ: nếu thiếu sự đồng bộ trong đào tạo, bồi dưỡng, cùng với việc thiếu chính sách đãi ngộ phù hợp, nguồn lực trẻ dễ dịch chuyển ra khu vực tư nhân hoặc nước ngoài. Bên cạnh đó, áp lực tinh giản biên chế có thể làm nhân lực giỏi e ngại về lộ trình phát triển trong khu vực công. “Việc thay đổi cơ cấu là tất yếu, nhưng cần đảm bảo môi trường làm việc minh bạch, công bằng, có lộ trình rõ ràng để trí thức trẻ yên tâm gắn bó lâu dài. Nếu không, chúng ta sẽ bỏ lỡ một lực lượng nhân tài quan trọng cho sự phát triển của thành phố”, ông Phạm Thành Nhân phân tích.

Trong giai đoạn phát triển mới, việc phát huy vai trò của trí thức, văn nghệ sĩ - nhất là lớp trẻ - không chỉ là giải pháp nhân lực mà còn là chiến lược đầu tư cho tương lai. Một nền công vụ hiện đại, minh bạch, chuyên nghiệp, gắn với chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo sẽ là mảnh đất màu mỡ để đội ngũ trí thức phát huy hết khả năng, đồng hành cùng thành phố trong hành trình khẳng định vị thế trung tâm lớn của cả nước và khu vực.

Khát vọng phát triển TPHCM thành đô thị hiện đại, sáng tạo, nghĩa tình không thể tách rời trách nhiệm, bản lĩnh và sứ mệnh của đội ngũ trí thức - văn nghệ sĩ. Họ chính là nguồn lực trí tuệ và tinh thần quý báu, là những “hạt nhân đổi mới” góp phần bồi đắp bản sắc, nuôi dưỡng khát vọng và dựng xây tương lai tươi sáng cho thành phố mang tên Bác.