Nhà ngoại giao Phạm Quang Vinh: “Những thắc mắc của người trẻ chính là những cảnh báo của thời đại”

Mở đầu cuộc trò chuyện cùng các bạn trẻ, ông Phạm Quang Vinh nói: “Tôi nhận lời đến đây với tâm niệm kết nối giữa các thế hệ. Mỗi thế hệ đều có điểm mạnh riêng, được đặt trong thời khắc lịch sử và môi trường cụ thể. Những người đi trước có thể chia sẻ kinh nghiệm cá nhân, nhưng các bạn trẻ, trong điều kiện mới, cần tự nghiền ngẫm để rút ra bài học cho mình. Những bài học lớn vẫn có giá trị, nhưng để trở thành của riêng mình, các bạn phải tự trải nghiệm và suy ngẫm”.

Khi nhà báo Võ Huỳnh Tấn Tài đặt vấn đề về những điểm giao thoa giữa “Ngoại giao” và “MC truyền hình”, theo ông Phạm Quang Vinh, có hai lát cắt cần được nhìn nhận. Thứ nhất, cả ngoại giao và truyền hình đều hướng đến đối tượng công chúng hay khán giả toàn quốc, đều chung một mục tiêu là truyền tải thông điệp của đất nước đến người dân và thế giới. Bên cạnh điểm tương đồng thì ở mỗi lĩnh vực đều có cách tiếp cận khác nhau, quan trọng nhất là làm sao truyền tải thông điệp một cách hấp dẫn nhất. Điều thứ hai, mỗi cá nhân công tác ở ngành ngoại giao hay truyền hình đều có sức hút riêng, từ những bài học nền tảng để đạt đến xuất sắc thì bạn phải cá nhân hóa.

Trải qua gần 45 năm công tác trong ngành ngoại giao, với nhiều giai đoạn của đất nước, từ thời kỳ bị bao vây, cấm vận đến đổi mới và hội nhập, ông Phạm Quang Vinh kể về chuyến đi nước ngoài đầu tiên đến Đại hội đồng Liên Hợp Quốc năm 1983. Lúc đó, ông nhận ra rằng người làm ngoại giao cần gắn lợi ích của Việt Nam vào bối cảnh toàn cầu, đồng thời giữ được bản sắc riêng. Giai đoạn làm Đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ từ cuối năm 2014, dù đã có bề dày kinh nghiệm, nhưng áp lực lớn nhất với ông lúc bấy giờ là làm sao phát ngôn không chỉ đúng mà còn hay, tác động trực tiếp đến bạn bè quốc tế. Đối ngoại không chỉ là phát ngôn qua micro mà còn là những cuộc trò chuyện riêng, những cái bắt tay, những buổi cà phê, và cả những cuộc đấu tranh “gay go”. Quan trọng là phải chân thành, giải thích để đối tác hiểu, từ đó gỡ được những nút thắt trên bàn đàm phán.

Tiếp tục với những dấu ấn cá nhân trong ngành ngoại giao, ông Phạm Quang Vinh nhấn mạnh: “Trong ngoại giao, 1+1 không phải lúc nào cũng bằng 2 như khoa học tự nhiên. Đó là “trò chơi” của những điều chưa biết, đòi hỏi dự đoán, tham vấn và hệ thống kiến thức. Tư duy khoa học tự nhiên giúp tôi hệ thống hóa, nhưng chính trải nghiệm cá nhân đã định hình phong cách làm việc”.

Khi các bạn trẻ hào hứng đặt nhiều câu hỏi giao lưu, nhà ngoại giao Phạm Quang Vinh nhấn mạnh: “Tôi rất thích giao lưu với thế hệ trẻ vì sự năng động, sẵn sàng tiếp nhận kiến thức và dám dấn thân. Thế hệ chúng tôi thường tròn vai, nhưng thiếu đột phá. Các bạn trẻ cần giữ nhịp đập của thời đại, dám dấn thân, nhưng phải chuẩn bị kỹ lưỡng với survival skills - kỹ năng tồn tại để được môi trường chấp nhận. Thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay đã mang tầm vóc toàn cầu. Tuy nhiên, để đóng góp giá trị, các bạn cần hiểu sâu về Việt Nam”.

Và khép lại những sẻ chia đầy giá trị, ông Phạm Quang Vinh gửi gắm: “Khi giao lưu với các bạn trẻ, tôi học được rất nhiều từ sự năng động và những câu hỏi thắc mắc mang tính thế hệ. Các bạn không chỉ nhận kiến thức mà còn truyền cảm hứng ngược lại cho chúng tôi. Những thắc mắc của các bạn là những cảnh báo của thời đại, giúp chúng tôi nhìn nhận lại mình”.