Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 có hiệu lực thi hành từ 1/7/2023 gồm 6 chương, 56 điều (tăng 10 điều so với Luật 2007).
ThS. Luật Sư Đỗ Đăng Khoa
Báo cáo tại hội nghị, ThS. Luật Sư Đỗ Đăng Khoa (Hội Luật gia quận 7) cho biết, điều 3, Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022 xác định, bạo lực gia đình là hành vi cố ý của thành viên gia đình gây tổn hại hoặc có khả năng gây tổn hại về thể chất, tình dục, kinh tế đối với thành viên khác trong gia đình.
Tại Điều 3, Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 quy định 16 hành vi bạo lực gia đình.
Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2022 quy định 16 hành vi bạo lực gia đình.
Về quyền và trách nhiệm của người bị bạo lực gia đình, Luật phòng, chống bạo lực gia đình năm 2022 nêu, yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền: bảo vệ… áp dụng biện pháp ngăn chặn; bồi thường tổn hại về sức khỏe, danh dự, nhân phẩm và thiệt hại về tài sản. Được bố trí nơi tạm lánh, giữ bí mật, thông tin về nghĩa vụ liên quan. Khiếu nại, tố cáo, khởi kiện đối với hành vi vi phạm pháp luật về phòng chống, chống bạo lực gia đình.
Đối với trách nhiệm của người có hành vi bạo lực gia đình, phải chấp dứt hành vi bạo lực, chấp hành yêu cầu, quyết định của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền. Kịp thời đưa người bị bạo lực gia đình đi cấp cứu, điều trị. Chăm sóc người bị bạo lực gia đình. Đồng thời, bồi thường thiệt hại, khắc phục hậu quả do mình gây ra cho người bị bạo lực gia đình, người tham gia phòng, chống bạo lực gia đình và tổ chức, cá nhân khác.
Toàn cảnh hội nghị.
Về nguyên tắc, việc phòng chống bạo lực gia định phải thực hiện theo các nguyên tắc được quy định tại Điều 4 Luật Phòng chống bạo lực gia đình 2022, cụ thể: phòng ngừa là chính, lấy người bị bạo lực gia đình là trung tâm. Cùng với đó, tôn trọng, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người có liên quan; bảo đảm lợi ích tốt nhất của trẻ em; ưu tiên bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người bị bạo lực gia đình là phụ nữ mang thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, người cao tuổi, người khuyết tật, người không có khả năng tự chăm sóc; thực hiện bình đẳng giới.
Chú trọng hoạt động tuyên truyền, giáo dục, tư vấn, hòa giải trong phòng, chống bạo lực gia đình. Các hành vi vi phạm pháp luật về phòng chống bạo lực gia đình phải được kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Trường hợp người bị bạo lực gia đình là trẻ em thì trong quá trình xử lý phải có sự tham gia của đại diện cơ quan quản lý nhà nước về trẻ em hoặc người được giao làm công tác bảo vệ trẻ em.
Ngoài ra, nâng cao trách nhiệm của cơ quan, tổ chức và người đứng đầu; chú trọng phối hợp liên ngành về phòng, chống bạo lực gia đình. Phát huy vai trò, trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cộng đồng. Thực hiện trách nhiệm nêu gương trong phòng chống bạo lực gia đình đối với cán bộ, công chức, viên chức và người thuộc lực lượng vũ trang nhân dân.
Dẫn chứng từ một báo cáo của Văn phòng Liên Hợp Quốc, ThS. Luật Sư Đỗ Đăng Khoa cho biết, năm 2020, có 81.000 phụ nữ và trẻ em gái đã bị giết. Khoảng 47.000 người trong số họ (58%) bị chết dưới tay của người bạn đời hoặc một thành viên trong gia đình (tương đương với cứ 11 phút lại có 1 phụ nữ hoặc trẻ em gái bị giết tại nhà của họ). Ở nhiều quốc gia trên thế giới, bạo lực gia đình tăng từ 30% đến 300%.
Tại Việt Nam, theo điều tra quốc gia bạo lực với phụ nữ, công bố: năm 2019 có 31,6% phụ nữ phải chịu ít nhất một hình thức bạo lực trong 12 tháng. Cứ 3 phụ nữ thì có gần 1 người (32%) bị chồng bạo lực thể xác hoặc bạo lực tình dục.
Tuy nhiên, có hơn 90% phụ nữ bị chồng bạo lực thể xác và/hoặc tình dục không tìm kiếm sự giúp đỡ, chỉ có 4,8% tìm kiếm sự giúp đỡ của công an. Năm 2019, bạo lực gia đình với phụ nữ gây thiệt hại 1,8% GDP (tăng 0,2% so với năm 2012).