TPHCM với bài học chớp thời cơ trong Cách mạng Tháng Tám

09:02 19/08/2023

Trong Cách mạng Tháng Tám 1945, cùng cả nước, Đảng bộ và nhân dân Sài Gòn - Chợ Lớn đã huy động sức mạnh nội lực, phát huy tinh thần “đem sức ta mà giải phóng cho ta”, chớp thời cơ lịch sử quyết tâm đứng lên giành chính quyền. Thực tiễn lịch sử vĩ đại ấy để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho thành phố hôm nay, nhất là khi TPHCM đang quyết liệt triển khai Nghị quyết 98 của Quốc hội.

Nhân dân Sài Gòn biểu tình giành chính quyền ngày 25-8-1945. Ảnh Tư liệu
Nhân dân Sài Gòn biểu tình giành chính quyền ngày 25-8-1945. Ảnh Tư liệu

Bản lĩnh và khát vọng

Còn nhớ, ngay trong đêm 24-8, quần chúng cách mạng ở Sài Gòn - Chợ Lớn và các tỉnh Gia Định, Tân Bình, Chợ Lớn, Mỹ Tho, Biên Hòa, Bến Tre, Tân An, Thủ Dầu Một…, rầm rập kéo về nội thành Sài Gòn. Từ 19 giờ ngày 24-8, quân khởi nghĩa chiếm các Sở Công an, Sở Cảnh sát, Bưu điện, Nhà đèn, các quận, bót… Sáng sớm 25-8, cả triệu quần chúng Sài Gòn - Chợ Lớn và các tỉnh như một biển người kéo vào thành phố dự mít tinh, hoan nghênh các đồng chí của Ủy ban nhân dân Nam Kỳ. Cờ đỏ sao vàng tung bay trên các công sở. Cuộc khởi nghĩa đã thành công nhanh chóng, trọn vẹn và không đổ máu.

Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám năm 1945 là một dấu son chói lọi, đánh dấu sự chuyển mình của cả dân tộc, từ một dân tộc, một thân phận nô lệ, lầm than trở thành người chủ, người công dân tự do của một quốc gia độc lập.

Để đi tới thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám, ở Sài Gòn - Chợ Lớn, Đảng bộ đã trải qua những đau thương, mất mát nghiêm trọng sau thất bại của cuộc khởi nghĩa Nam Kỳ. Bài học sâu sắc mà Đảng bộ đã rút ra là bài học về vấn đề tạo và nắm thời cơ khởi nghĩa. Thắng lợi của Cách mạng Tháng Tám ở Sài Gòn năm ấy là thắng lợi của sức mạnh quần chúng nhân dân với khí thế triều dâng thác đổ. Là thắng lợi của ý chí quyết tâm, của sức sáng tạo, của tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm trước lịch sử của những người lãnh đạo chủ chốt, sáng suốt kiên trung.

Sau Cách mạng Tháng Tám, Sài Gòn đã đi trước về sau, kiên cường, bất khuất nơi đầu sóng ngọn gió ở chiến trường trọng điểm trong suốt hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, cho đến khi kết thúc thắng lợi Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử ngày 30-4-1975.

Những năm sau giải phóng, Sài Gòn - TPHCM đứng trước bao khó khăn, thách thức. Khi mà lĩnh vực kinh tế - xã hội đặt ra những vấn đề hết sức mới mẻ mà chúng ta chưa từng trải qua, chưa có kinh nghiệm. Nhưng chính trong hoàn cảnh đó, bản lĩnh và trí tuệ của Đảng bộ và nhân dân Sài Gòn - TPHCM càng ngời sáng. Thấm thía những lời chỉ dẫn của Bác Hồ: Nếu nước độc lập mà dân không hưởng hạnh phúc tự do, thì độc lập cũng chẳng có nghĩa lý gì. Đảng bộ luôn trăn trở tìm hướng đi cho sự phát triển kinh tế - xã hội, chăm lo cho cuộc sống nhân dân.

Hạnh phúc của nhân dân - mục tiêu để phấn đấu

Nhìn lại gần 50 năm qua, với tất cả tinh thần khiêm tốn của người cộng sản, chúng ta có thể tự hào rằng chưa bao giờ đất nước ta có sức mạnh nội lực về kinh tế - xã hội - quốc phòng an ninh vững chắc như ngày nay, vị thế của quốc gia dân tộc ngày càng được thế giới tôn trọng. Nhưng cũng với tinh thần của người cộng sản, chúng ta chưa thể hài lòng với những gì đã đạt được, chưa đáp ứng được những kỳ vọng của nhân dân trong điều kiện mới. TPHCM tự hào là đầu tàu kinh tế của khu vực, của cả nước, đã góp phần hết sức quan trọng vào sự phát triển mạnh mẽ, vững chắc của đất nước. Nhưng thực tiễn cũng cho thấy trong những năm gần đây, sự phát triển kinh tế - xã hội gặp nhiều khó khăn, tốc độ tăng trưởng kinh tế của thành phố có biểu hiện giảm sút, đời sống nhân dân chậm được cải thiện...

Nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc của TPHCM trong quá trình phát triển, ngày 24-6-2023, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 98/2023/QH15. Đây là Nghị quyết có ý nghĩa đặc biệt quan trọng nhằm thể chế hóa chủ trương cho phép thí điểm cơ chế chính sách vượt trội phát triển TPHCM trong giai đoạn mới theo tinh thần Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị. Có thể nói, Quốc hội thông qua Nghị quyết 98 như mở ra một thời cơ mới để TPHCM bứt phá vươn lên. Đây là biểu hiện sâu sắc của tinh thần “TPHCM vì cả nước, cả nước vì TPHCM”.

Thực hiện Nghị quyết 98 là nắm bắt thời cơ lớn, là điều kiện hết sức thuận lợi để tập trung tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, là cơ hội để khai thông và phát huy có hiệu quả các tiềm năng, lợi thế, vị trí chiến lược, mọi nguồn lực của thành phố để thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững.

Nếu đặt vấn đề sự ra đời của Nghị quyết 98 như là thời cơ cho TPHCM thì vấn đề đặt ra là phải chớp thời cơ có lợi để nhanh chóng bứt phá. Trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, Đảng bộ và nhân dân thành phố đã làm nên những kỳ tích, trở thành đầu tàu của cả nước, vì cả nước. Thực tiễn của thành phố những năm qua, cả những thành tựu và khó khăn, vướng mắc luôn sống động trong tâm trí của lãnh đạo thành phố và cả nước. Mặt khác, chính lãnh đạo và nhân dân thành phố, nhất là các cán bộ và cơ quan chức năng, cả các cán bộ quản lý, cán bộ khoa học đã làm hết sức mình, “đeo bám” Trung ương trong quá trình chuẩn bị để ra được Nghị quyết. Nay Nghị quyết đã có, vấn đề là tổ chức thực hiện.

Thiết nghĩ, TPHCM cần phát huy mạnh mẽ tinh thần của Cách mạng Tháng Tám “đem sức ta mà giải phóng cho ta”, “thần tốc, thần tốc hơn nữa” chớp thời cơ thuận lợi, đạt lấy những kỳ tích mới trong sự nghiệp xây dựng thành phố ngày càng giàu đẹp, văn minh, hiện đại, nghĩa tình. Đáp ứng kỳ vọng của nhân dân thành phố, của Quốc hội và nhân dân cả nước.

THIẾU TƯỚNG, PGS, TS VŨ QUANG ĐẠO, Nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử quân sự Việt Nam/Báo SGGP

Tin cùng chuyên mục