Tham dự hội nghị có TS Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI); GS.TS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường; ông Võ Tân Thành, Phó Chủ tịch VCCI, Giám đốc VCCI chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh; bà Hoàng Thị Vân Anh - Vụ trưởng Vụ Chính sách và Pháp chế, Tổng cục Quản lý đất đai, Bộ Tài nguyên Môi trường; ông Hoàng Hải – Cục trưởng Cục Công tác phía Nam Bộ Xây dựng; ông Từ Lương - Giám đốc Trung tâm Báo chí TPHCM; ông Đỗ Viết Chiến - Tổng thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam; ông Lê Hoàng Châu, Chu tịch Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh… cùng đại diện Bộ Xây dựng, Bộ Tư pháp, Bộ Tài nguyên và Môi trường và đại diện hơn 200 doanh nghiệp bất động sản, nhà đầu tư trên địa bàn TP.

Hội nghị được tổ chức được tổ chức nhằm lấy ý kiến doanh nghiệp, ghi nhận các kiến nghị và tạo cầu nối giữa các cơ quan quản lý Trung ương, địa phương để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp tại khu vực Thành phố Hồ Chí Minh. Qua đó, giúp doanh nghiệp yên tâm phát triển dự án, làm ăn kinh doanh; đóng góp cải thiện môi trường theo hướng chuyển biến tích cực và là chất xúc tác để doanh nghiệp bất động sản phát huy vai trò động lực lớn cho thị trường, cho nền kinh tế.

Phát biểu tại hội nghị, TS. Vũ Tiến Lộc - Chủ tịch VCCI cho biết, hiện có đến 20 xung đột chính sách từ các luật liên quan đến nghị định, thông tư hướng dẫn về lĩnh vực bất động sản đang có sự chồng chéo, mâu thuẫn, không khả thi dẫn đến trong quá trình triển khai có nhiều dự án bị thanh tra, kiểm toán kéo dài. Xét trong 10 năm gần nhất, thị trường bất động sản tăng trưởng gấp đôi với sự đóng góp chủ yếu của khối doanh nghiệp tư nhân.

Theo nhận định của Hiệp hội Doanh nghiệp Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA), thì các doanh nghiệp tư nhân trong nước đang dẫn dắt và thống lĩnh thị trường bất động sản. Thống kê đến tháng 5/2019, có hơn 10.000 doanh nghiệp bất động sản nhưng phần lớn là doanh nghiệp có quy mô trung bình, hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực môi giới, dịch vụ bất động sản và mới chỉ có khoảng 65 doanh nghiệp phát triển bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán.

Tuy nhiên, từ đầu năm 2019 đến nay, thị trường bất động sản đã có nhiều dấu hiệu chững lại. Theo thống kê của HoREA, chỉ có hơn 4.100 căn hộ được chính thức mở bán trên thị trường thành phố - Đây là mức thấp kỷ lục kể từ khi thị trường phục hồi năm 2014. Nhiều Bộ, ngành và nhiều địa phương cũng đã vào cuộc quyết liệt, lắng nghe, giải quyết được một số khó khăn của doanh nghiệp bất động sản nhưng thực tế vẫn còn những tồn tại, hạn chế khiến các doanh nghiệp bất động sản chịu nhiều rủi ro, đặc biệt các rủi ro pháp lý khó tháo gỡ để kinh doanh.

Phát biểu tại hội nghị, ông Từ Lương - Giám đốc Trung tâm Báo chí Thành phố Hồ Chí Minh nêu vấn đề thực tại của thành phố đông dân nhất cả nước. Theo Cục Thống kê Thành phố, tính đến cuối năm 2018, thành phố có dân số cơ bản xấp xỉ 9 triệu người. Nếu tính dân số lưu trú, ước có trên 13 triệu dân. Do đó, đây là địa bàn có thị trường địa ốc sôi động, thu hút đông đảo doanh nghiệp, nhà đầu tư trong và ngoài nước. Tuy nhiên, theo thống kê từ Hiệp hội Bất động sản Thành phố, 6 tháng đầu năm 2019 mới chỉ có 3 dự án nhà ở thương mại mới được Sở Xây dựng đề xuất UBND thành phố công nhận với quy mô 924 căn hộ, giảm 16 dự án so với cùng kỳ năm 2018. Bên cạnh đó, Sở Xây dựng cũng đã đề xuất UBND Thành phố chấp thuận đầu tư 10 dự án nhà ở thương mại, giảm 46 dự án so với cùng kỳ năm trước. Số dự án đủ điều kiện bán hình thành trong tương lai là 24 với tổng số 7.313 căn hộ, giảm 10 dự án.

Ở góc độ chuyên gia, GS. Đặng Hùng Võ – Nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên Môi trường cho biết, 10 năm trước, vào năm 2009, Quốc hội đã ban hành Luật Sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật có liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản để sửa đổi nhóm luật ban hành trong giai đoạn 2003 - 2005 bao gồm Luật Xây dựng, Luật Đấu thầu, Luật doanh nghiệp, Luật Đất đai và Luật Nhà ở vì lý do một số xung đột pháp luật giữa các Luật này. Nhiều dự án đầu tư đã được phê duyệt nhưng phải dừng lại để rà soát tính phù hợp với pháp luật. Riêng Thành phố Hồ Chí Minh đã quyết định cho dừng lại 150 dự án để rà soát và điều chỉnh, đến nay vẫn còn 30 dự án vẫn đang phải tiếp tục rà soát. Nhìn vào bối cảnh hiện nay, GS.TS Đặng Hùng Võ cho rằng thị trường bất động sản 2019 ngưng trệ là do hệ thống pháp lý, “xung đột pháp luật” giữa các luật, hoặc xung đột pháp luật giữa luật này với văn bản hướng dẫn thực thi luật khác. Thống kê cho thấy, nguồn cung dự án giảm khoảng 30%, trong khi đó tính thanh khoản vẫn cao dẫn đến giá bất động sản tăng cao. Hệ luỵ của nó là hoạt động đầu tư bị ách tắc, chuỗi giá trị sản xuất, dịch vụ bị đứt đoạn, nguồn cung bất động sản bị suy giảm sẽ gây sốt giá trong những năm tới.

Bức tranh đầy khó khăn của thị trường với các khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách, quy định pháp lý… đã được các chuyên gia cùng các lãnh đạo cơ quan Bộ, ngành, doanh nghiệp mổ xẻ, thảo luận. Nhiều ý kiến, kiến nghị được ghi nhận để VCCI xây dựng báo cáo lên Chính phủ và các cơ quan có thẩm quyền, nhằm triển khai các giải pháp tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp. Đây cũng là cơ sở ghi nhận để các kiến nghị của cộng đồng doanh nghiệp xuất phát từ thị trường thực tiễn, kỳ vọng được các đại biểu Quốc hội quan tâm, xem xét trong các nội dung liên quan thuộc chương trình Xây dựng Luật, pháp lệnh tại kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XIV diễn ra vào tháng 10/2019.