Trong đợt dịch lần thứ 4 (kể từ ngày 27/4 đến trưa 9/7), Thành phố Hồ Chí Minh đã ghi nhận gần 10.000 trường hợp mắc COVID-19.
Trong vòng 15 ngày kể từ 00giờ ngày 9/7/2021, Thành phố Hồ Chí Minh sẽ thực hiện cách ly xã hội toàn Thành phố theo tinh thần của Chỉ thị số 16/CT-TTg ban hành ngày 31 tháng 3 năm 2020 của Thủ tướng Chính phủ theo nguyên tắc gia đình cách ly với gia đình, xã-phường-thị trấn cách ly với xã-phường-thị trấn…
Vì vậy, để triển khai Chỉ thị 16 tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh công tác xét nghiệm và cách ly các đối tượng sẽ có những thay đổi lớn để phù hợp với thực tiễn chống dịch.
Nhiều thay đổi lớn trong chuyên môn
Sáng 9/7, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long đã chủ trì cuộc họp với Bộ phận thường trực đặc biệt của Bộ Y tế tại Thành phố Hồ Chí Minh do Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Trường Sơn làm Tổ trưởng để thảo luận và đưa ra những hướng dẫn cụ thể cho công tác phòng, chống dịch phù hợp với việc thực hiện Chỉ thị 16 tại thành phố.
Tại cuộc họp, sau khi nghe các báo cáo và ý kiến thảo luận, Bộ trưởng Bộ Y tế chỉ rõ một số thay đổi lớn trong triển khai các hướng dẫn chuyên môn thực hiện các công tác liên quan đến phòng chống dịch.
Cụ thể, công tác cách ly sẽ phân ra các khu vực gồm Khu vực nguy cơ rất cao (khu vực phong tỏa): Các trường hợp F1 thực hiện cách ly tại nhà, không thực hiện cách ly tập trung. Nhà cách ly F1 phải có biển báo bên ngoài, có hàng rào mềm ngăn cách, đảm bảo theo dõi, giám sát chặt chẽ, toàn bộ thành viên trong nhà/gia đình không được phép đi ra ngoài.
Đối với trường hợp có đông F1 lưu trú tại một khu vực phong tỏa, áp dụng thiết chế cách ly y tế tập trung đối với khu vực đó. Trường hợp mật độ người cách ly quá đông thì xem xét đưa bớt ra khu cách ly tập trung.
“Chúng tôi lưu ý Bộ phận thường trực trao đổi với thành phố cần bố trí, cung cấp các nhu yếu phẩm thiết yếu đến trực tiếp các hộ gia đình và thực hiện việc theo dõi, giám sát hàng ngày,” Bộ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh.
Với khu vực nguy cơ cao, áp dụng cách ly các trường hợp F1 tại nhà theo hướng dẫn tại Công văn số 5152/BYT-MT của Bộ Y tế. Trường hợp F1 ở tại các khu tập thể, khu chung cư, nếu có ca F0 tại gia đình thì đưa toàn bộ F1 đi cách ly tập trung.
Với các khu vực khác (gồm các khu vực còn lại có nguy cơ thấp hơn), áp dụng cách ly các trường hợp F1 tại nhà theo hướng dẫn tại Công văn số 5152/BYT-MT của Bộ Y tế.
Trong trường hợp không đủ điều kiện cách ly tại nhà, đặc biệt người F1 lưu trú tại các gia đình đông người, tại các khu chung cư, tập thể thì thực hiện cách ly tập trung theo các quy định hiện hành.
Về công tác xét nghiệm, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay có những thay đổi lớn để phù hợp với thực tiễn chống dịch và Bộ Y tế đã có văn bản gửi Thành phố Hồ Chí Minh để hướng dẫn cụ thể. Theo đó, thành phố có thể áp dụng xét nghiệm RT-PCR hoặc kháng nguyên nhanh. Việc tổ chức, điều phối công tác lấy mẫu xét nghiệm theo khu vực phù hợp với việc cách ly.
Vì vậy, những khu vực nguy cơ rất cao (khu vực phong tỏa) tiến hành lấy mẫu toàn bộ người dân 3 ngày/lần tại hộ gia đình để phát hiện sớm các trường hợp mắc COVID-19, nhanh chóng đưa các trường hợp mắc bệnh, nghi ngờ mắc bệnh ra khỏi cộng đồng. Lực lượng y tế sẽ thực hiện gộp theo hộ gia đình hoặc tất cả những người sống trong cùng một phòng để xét nghiệm RT-PCR (lấy mẫu gộp chung vào 1 ống), có thể gộp mẫu 3 hoặc 5 đối với xét nghiệm kháng nguyên nhanh.
Đối vớ các khu vực nguy cơ cao, lực lượng y tế tiến hành ấy mẫu toàn bộ người dân 7 ngày/lần (có thể tăng tần suất nếu cần) tại hộ gia đình, xét nghiệm mẫu gộp cùng 1 ống.
Những khu vực khác cần thực hiện giám sát và xét nghiệm tầm soát, lấy mẫu đại diện thành viên của hộ gia đình.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng nhấn mạnh Thành phố Hồ Chí Minh cần thực hiện xét nghiệm 3 ngày/lần các trường hợp có nguy cơ cao tại các cơ sở khám, chữa bệnh; các nhà máy, xí nghiệp, khu công nghiệp...; thực hiện xét nghiệm tầm soát 100% với các trường hợp có biểu hiện ho, sốt, khó thở, viêm đường hô hấp... đến bệnh viện khám.
Người đứng đầu ngành y tế cũng lưu ý Thành phố Hồ Chí Minh phải tổ chức lấy mẫu tại hộ gia đình đối với vùng nguy cơ cao và rất cao, không tổ chức các điểm lấy mẫu tập trung. Nếu làm test nhanh phải trả mẫu ngay. Nếu làm PCR trong hộ gia đình thì làm gộp, tuyệt đối không làm cùng hộ gia đình khác. Đối với khu vực khác xét nghiệm đại diện theo hộ gia đình nên gộp mẫu vừa phải để thời gian trả kết quả nhanh và truy lại kết quả cũng nhanh.
Việc thay đổi về chiến lược xét nghiệm như vậy đối với Thành phố Hồ Chí Minh đặt ra vấn đề là 2.500 đội lấy mẫu có thể chưa đáp ứng đủ, vì vậy Bộ trưởng giao Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn trao đổi với thành phố để điều phối thêm nhân lực huy động lực lượng của Bộ Y tế cùng thực hiện công tác này.
Về công tác tiêm vaccine phòng COVID-19, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết Bộ Y tế sẽ phân bổ tăng nguồn vaccine cho Thành phố Hồ Chí Minh. Bộ trưởng lưu ý khi thực hiện tiêm chủng ở các vùng có nguy cơ rất cao và cao, thành phố cần tổ chức các điểm tiêm lưu động tại đầu hẻm hoặc nơi phù hợp. Bộ Y tế sẽ điều 30 xe tiêm lưu động bao gồm bàn tiêm, thùng đựng vaccine có sẵn để hỗ trợ thành phố thực hiện công tác tiêm chủng…
TPHCM đề xuất hỗ trợ 500 người phục vụ truy vết
Phó giáo sư Nguyễn Trường Sơn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Trưởng Bộ phận Thường trực đặc biệt của Bộ Y tế hỗ trợ Thành phố Hồ Chí Minh chống dịch cho biết hiện thành phố đã có 2.500 đội lấy mẫu xét nghiệm với 4.000 người. Công suất lấy mẫu đạt 350.000-400.000 mẫu/ngày, phù hợp với năng lực xét nghiệm của 20 đơn vị xét nghiệm trên địa bàn.
Đối với đơn vị làm xét nghiệm khẳng định mẫu đơn, trên địa bàn thành phố hiện có Viện Pasteur Thành phố Hồ Chí Minh và Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Thành phố Hồ Chí Minh (HCDC).
Bộ phận thường trực đã chuẩn bị 500.000 test nhanh và đã phân bổ về một số quận huyện và đơn vị xét nghiệm của Thành phố Hồ Chí Minh để phục vụ công tác xét nghiệm. Theo Thứ trưởng Sơn, Thành phố Hồ Chí Minh đã đề xuất Bộ Y tế hỗ trợ 500 người phục vụ công tác truy vết. Hiện bộ phận Thường trực đã điều động nhân lực của 2 trường Đại học Y Thái Bình và Đại học Y Hải Phòng vào thực hiện công việc này.
Liên quan đến việc điều phối 10.000 cán bộ, nhân viên y tế hỗ trợ Thành phố Hồ Chí Minh phòng chống dịch, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn cho biết đã đề nghị thành phố có kế hoạch cụ thể về sử dụng nhân lực để có sự điều phối phù hợp.
Từ thực tiễn hỗ trợ công tác phòng chống dịch tại Thành phố Hồ Chí Minh, Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn đề xuất bên cạnh lực lượng hỗ trợ công tác phòng chống dịch, lực lượng hỗ trợ về quản lý điều hành rất cần thiết. Bộ phận thường trực xác định một số điểm nóng của Thành phố Hồ Chí Minh cần có từ 2-3 đồng chí lãnh đạo các Vụ/Cục được Bộ Y tế điều động vào để phối hợp chỉ đạo công tác chống dịch bao gồm: thành phố Thủ Đức, Quận 8, Quận Bình Thạnh, Quận Bình Tân, Quận Tân Phú, Huyện Củ Chi, Huyện Bình Chánh. Bộ trưởng đã giao quyền liều hành, điều phối nhân lực tăng cường cho Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn.
Tại cuộc họp, ông Nguyễn Hồng Sơn -Vụ trưởng Vụ Tổ chức cán bộ đã thông báo Quyết định số 3338/QĐ-BYT về việc huy động nhân lực y tế để hỗ trợ phòng, chống dịch tại Thành phố Hồ Chí Minh. Theo quyết định này, Bộ trưởng Bộ Y tế điều động 10.000 nhân lực y tế của các đơn vị sự nghiệp thuộc bộ và các đơn vị địa phương khu vực miền Bắc và miền Trung để hỗ trợ lực lượng y tế Thành phố Hồ Chí Minh trong việc phòng, chống dịch COVID-19.
Bộ trưởng Bộ Y tế cũng cử 25 lãnh đạo các Vụ/Cục/Văn phòng Bộ/Viện/Trường trực thuộc Bộ Y tế tới Thành phố Hồ Chí Minh tham gia công tác chống dịch theo sự phân công của Thứ trưởng Nguyễn Trường Sơn./.