Điều chỉnh chương trình học lớp 1, không gây áp lực cho học sinh

Đối với thông tin dư luận trong thời gian gần đây về việc triển khai CTGDPT 2018 và SGK mới, Sở GD&ĐT TP cho biết, Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 xây dựng trên cơ sở học sinh được 2 buổi/ngày và sĩ số hạn chế. Điều này chưa thể thực hiện đồng loạt tại TPHCM. Ngành Giáo dục và Đào tạo thành phố đã ban hành các hướng dẫn chuyên môn, tổ chức tập huấn, Hội nghị, Hội thảo cũng như trực tiếp đi đến các cơ sở giáo dục tại những địa bàn nhiều khó khăn để hướng dẫn.

Sở GD&ĐT TP đã ban hành văn bản chỉ đạo giáo viên lớp Một chủ động điều chỉnh tiến độ thực hiện chương trình, bám sát chuẩn kiến thức kĩ năng, bám sát thực tiễn học sinh, không nóng vội, không gây áp lực cho các em trong năm đầu cấp. Bên cạnh ban hành văn bản, Sở đã chỉ đạo các đơn vị rà soát, góp ý; tổ chức tiếp nhận những phản ánh (cả về chương trình và sách giáo khoa) để tổng hợp, báo cáo, kiến nghị đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Cụ thể, ngày 24/10, Sở Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức Hội thảo, tổng hợp ý kiến từ tất cả các cơ sở giáo dục tiểu học trên địa bàn thành phố; trong đó có ý kiến của cán bộ quản lí, giáo viên trực tiếp dạy lớp 1 và đại diện phụ huynh. Hội thảo lắng nghe các ý kiến trực tiếp của cán bộ quản lí, giáo viên dạy lớp 1 và phụ huynh. Tất cả những kiến nghị, đề xuất điều chỉnh về chương trình và sách giáo khoa đều được Sở tổng hợp, gửi về Bộ Giáo dục và Đào tạo.

Qua những ý kiến đóng góp tại Hội thảo nhận định, tình hình triển khai chương trình mới gặp khó khăn trong khoảng 2 tuần đầu tiên. Nguyên nhân là do năm học bắt đầu trễ hơn các năm trước 2-3 tuần nên học sinh có khoảng thời gian tiếp cận, làm quen với môi trường mới ít hơn những năm trước; một số giáo viên lúng túng khi triển khai chương trình và SGK mới với nhiều yêu cầu mới cùng một số điểm chưa phù hợp. Những nội  dung này đã được Sở GD&ĐT tháo gỡ bằng cách giao quyền tự chủ cho giáo viên, giáo viên chủ động thực hiện chương trình, chủ động sử dụng các ngữ liệu thay thế các ngữ liệu không phù hợp trong SGK.

Theo chương trình mới, SGK chỉ là phương tiện hỗ trợ cho việc dạy – học. Sở GD&ĐT đã chỉ đạo các trường trang bị tất cả các bộ sách trong thư viện để giáo viên tham khảo, đồng thời với các nguồn tư liệu sẵn có, kịp thời chủ động điều chỉnh những ngữ liệu chưa phù hợp.

Sau khi điều chỉnh, việc thực hiện CT GDPT 2018 đối với lớp Một trong những tuần trở lại đây đã ổn định, khắc phục các khó khăn, không gây áp lực cho học sinh.

Ngoài ra, Sở Giáo dục và Đào tạo cũng có khuyến cáo phụ huynh không nên so sánh giữa chương trình mới và chương trình cũ vì những yêu cầu, mục tiêu khác biệt. Giáo viên cũng không nóng vội mà cần bám sát các chuẩn kiến thức, kỹ năng để chủ động điều chỉnh theo thực tế lớp học.

Không được ép buộc, vận động học sinh mua xuất bản phẩm tham khảo

Sở GD&ĐT cho biết thêm, Sách giáo khoa mới được thực hiện theo hình thức xã hội hóa, không còn sự bao cấp, trợ giá của ngân sách nên về cơ bản, giá sách cao hơn nhiều lần so với trước đây. Bên cạnh đó, một số cơ sở giáo dục không thực hiện đúng theo quy định, giới thiệu các tài liệu bổ trợ, các xuất bản phẩm tham khảo có tính áp đặt, gây hiểu lầm, tạo áp lực cho phụ huynh vào dịp đầu năm học.

Sở đã có văn bản nhắc nhở các cơ sở giáo dục thực hiện đúng quy định về quản lí và sử dụng xuất bản phẩm tham khảo trong các cơ sở giáo dục theo Thông tư số 21/2014/TT-BGDĐT ngày 07 tháng 7 năm 2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trong đó, nhấn mạnh một số nội dung: Hàng năm, Tổ/nhóm chuyên môn của trường, căn cứ thực tế, kế hoạch giáo dục,… và đề xuất của giáo viên để lựa chọn, đề xuất danh mục xuất bản phẩm tham khảo liên quan; Giáo viên và cán bộ quản lí các cơ sở giáo dục có trách nhiệm thông tin đầy đủ, chính xác danh mục xuất bản phẩm tham khảo cho học sinh và cha mẹ học sinh; tuyệt đối không thực hiện hoặc tham gia thực hiện việc ép buộc, vận động mua xuất bản phẩm tham khảo dưới bất kỳ hình thức nào…

Thực tế, việc sử dụng các xuất bản phẩm tham khảo trong trường là cần thiết, bổ trợ hoạt động dạy của thầy và học của trò. Các trường phải bổ sung nguồn tư liệu trong Thư viện nhà trường để giáo viên và học sinh chủ động tham khảo, khuyến khích học sinh và cha mẹ học sinh trang bị nếu có điều kiện nhưng không bắt buộc, không tạo áp lực cho phụ huynh. Các cơ sở giáo dục thực hiện không đúng quy định đều được chỉ đạo xử lí ngay và rút kinh nghiệm trong toàn Ngành.

Thiếu SGK đầu năm học

Sở GD&ĐT khẳng định tình hình thiếu SGK vào đầu năm học là có. Nguyên nhân do năm nay triển khai SGK mới, việc chọn sách cũng có thay đổi từ năm học tới (Bộ có Thông tư điều chỉnh), nên các đại lí phát hành, các nhà sách không dám nhập sách nhiều như mọi năm (hầu hết nhà sách đều không đủ sách hoặc không bán riêng).

Trước đó, Sở cũng đã dự báo trước và yêu cầu các trường hỗ trợ phụ huynh nhưng cũng gặp khó khăn vì việc dự báo số lượng học sinh bị biến động (tăng dân số cơ học) nên chưa chính xác, một số phụ huynh muốn tự mua sách bên ngoài (việc phát hành sách trong trường không bắt buộc), một số trường chọn SGK không theo bộ (một trường có nhiều bộ sách theo môn học)… Về ấn đề này, Sở GD&ĐT cho biết sẽ phối hợp với các Nhà xuất bản xử lí sớm nhất trong khả năng và đã đảm bảo có đủ sách cho học sinh.

Trước những vấn đề còn tồn đọng, Sở GD&ĐT TPHCM đã đề xuất Bộ Giáo dục và Đào tạo có hướng dẫn cụ thể bằng văn bản để tạo cơ sở pháp lý cho các cơ sở giáo dục thực hiện việc xã hội hóa tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, nhất là trong giai đoạn triển khai CTGDPT 2018. Đồng thời, cần hướng dẫn rõ quy định về thời lượng giáo dục tiểu học thực hiện dạy học 2 buổi/ngày, mỗi ngày bố trí không quá 7 tiết học để các cơ sở giáo dục xây dựng kế hoạch dạy học, bố trí các tiết dạy cho phù hợp giữa các buổi và tổ chức các hoạt động giáo dục sau giờ học chính thức. Bên cạnh đó, xác định môn tự chọn ở cấp tiểu học là khoản thu thỏa thuận khi thực hiện xã hội hóa tổ chức dạy học 2 buổi/ngày, xác định bán trú là khâu dịch vụ trong trường học để thực hiện xã hội hóa.