Khó khăn thị trường, vướng mắc chính sách

Theo VOV, hiện thành phố có khoảng 15.000 doanh nghiệp lĩnh vực bất động sản. Trong năm 2019, tăng trưởng lĩnh vực bất động sản chỉ đạt 4,3%, thấp hơn tốc độ tăng trưởng GRDP của thành phố. Riêng ngành xây dựng tốc độ tăng trưởng chỉ đạt 1%, tỷ trọng đóng góp cho GRDP cũng thuộc hàng thấp nhất trong chín nhóm ngành dịch vụ.

Hầu hết các doanh nghiệp bất động sản đều gặp khó khăn, quy mô thị trường và nguồn cung giảm mạnh, hàng loạt doanh nghiệp giảm doanh thu và lợi nhuận không đạt chỉ tiêu.

Năm 2019, chỉ có 4 dự án nhà ở thương mại được công nhận chủ đầu tư, giảm 24 dự án so với năm trước đó; 16 dự án nhà ở thương mại được chấp thuận đầu tư, giảm 64 dự án. Ngoài ra, chỉ có 47 dự án được xác nhận đủ điều kiện huy động vốn, giảm 30 dự án.

Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong thì một trong những nguyên nhân là do các quy định pháp luật về đầu tư, nhà ở, đất đai, quy hoạch, đô thị chưa thống nhất trong quá trình chuyển tiếp và ban hành.

Cùng với đó, nhiều dự án trong quá trình thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, rà soát lại thủ tục pháp lý, điều này dẫn đến việc đùn đẩy, chưa đảm bảo quy trình liên thông, đồng bộ trong việc giải quyết của các cơ quan quản lý Nhà nước.

Báo Tuổi Trẻ chỉ rõ thực tế khi dẫn lời ông Lê Hữu Nghĩa, Giám đốc Công ty Lê Thành. Ông Thành chia sẻ, công ty ông gặp khó khi lập thủ tục đầu tư dự án nhà ở xã hội tại xã Tân Kiên (H.Bình Chánh, TP. Hồ Chí Minh). Dự án này có quy mô hơn 2.100 căn hộ. Công ty Lê Thành nộp hồ sơ xin quyết định chủ trương đầu tư gần 1 năm nay nhưng chưa hoàn thành.

Ông Nghĩa cho biết hiện các sở ngành đang loay hoay chưa tìm ra hướng tháo gỡ về quy hoạch cho dự án. Cụ thể, khu vực Công ty Lê Thành xin lập dự án được quy hoạch chức năng nhà cao tầng, tối đa 15 tầng và mật độ xây dựng 30%. Tuy nhiên hệ số sử dụng đất chỉ cho 2 nên chủ đầu tư không làm được.

Theo tính toán, nếu với tầng cao 15 tầng, mật độ xây dựng 30% thì hệ số sử dụng đất phải cho lên 4,5. Chưa kể theo quy định dự án nhà ở xã hội được phép tăng thêm 50% hệ số sử dụng đất. Công ty Lê Thành nhiều lần kiến nghị các sở ngành liên quan tính toán tăng hệ số sử dụng đất lên nhưng chưa được giải quyết.

Nghịch lý hơn, khi Công ty Lê Thành tính toán theo hướng áp dụng hệ số sử dụng đất 2 để điều chỉnh chiều cao dự án xuống nhà ở thấp tầng, quy mô 5 tầng thì các sở cũng không cho vì khu vực này quy hoạch cao tầng.

Khi nghe ông Nghĩa trình bày, Chủ tịch Nguyễn Thành Phong hỏi lại: "Các sở nói sai nhưng có hướng dẫn không?". Ông Nghĩa cho biết: "Các sở có tổ chức họp tổ liên ngành nhưng họp hoài cũng không ra được phương án giải quyết".

Nghe đến đó, ông Phong bức xúc: "Chỉ có chuyện trao đổi chỉ tiêu quy hoạch mà kéo dài gần 1 năm, chuyện đó giải quyết chỉ cần một tuần thôi. Đây là sự phối hợp không đồng bộ giữa các sở để giải quyết nhu cầu của doanh nghiệp. Doanh nghiệp rất khó khăn. Họ vay ngân hàng làm dự án mà thủ tục kéo dài như thế này càng khó khăn hơn".

“Làm được thì trả lời ngay cho doanh nghiệp”

Theo báo Giao Thông, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong đề nghị các sở, ngành phải quyết liệt hơn trong việc hỗ trợ doanh nghiệp bất động sản.

Chủ tịch UBND TP Nguyeenx Thành Phong yêu cầu các sở, ngành tập trung trả lời cụ thể, rõ ràng những phản ánh, thắc mắc của doanh nghiệp, hướng dẫn các biện pháp tháo gỡ khó khăn để doanh nghiệp sớm triển khai dự án.

"Yêu cầu các sở, ngành phải quyết liệt hơn. Làm được thì trả lời ngay cho doanh nghiệp. Nếu không thì phải cho dự án dừng lại, không thể kéo dài mãi. Doanh nghiệp phát triển là thành công của thành phố. Còn khi doanh nghiệp khó khăn, phải chia sẻ. Không nên thấy khó khăn lại càng tạo thêm khó khăn. Với tư cách là người phục vụ doanh nghiệp, phục vụ nhân dân, lãnh đạo các sở, ngành phải cùng dân lắng nghe, có giải pháp quyết liệt hơn, làm đúng theo pháp luật", Chủ tịch Nguyễn Thành Phong nói.

Với vấn đề thuộc thẩm quyền của Trung ương hoặc cần có giải pháp chỉ đạo, điều hành tổng thể của lãnh đạo TP, Chủ tịch UBND TP đề nghị các sở, ngành chuyên môn có văn bản tham mưu, kiến nghị với Chính phủ và tham mưu cho UBND thành phố xây dựng các giải pháp chỉ đạo tháo gỡ các điểm nghẽn, tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển.

Hiện nay Thành phố đang nỗ lực để giải quyết các vướng mắc và hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa. Trong quý I/2020, UBND Thành phố sẽ ban hành chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp có số vốn trên 100 tỷ đồng. UBND cam kết làm hết mình để đảm bảo môi trường chính trị ổn định, đem lại quyền lợi chính đáng cho nhà đầu tư.

Tại buổi đối thoại có 36 lãnh đạo của các tập đoàn lớn như Novaland, Đại Quang Minh, Nam Long, CT Group, Lê Thành, Khang Điền... tham dự. Nhiều doanh nghiệp hiện nay như Navoland đang gặp rất nhiều khó khăn liên quan đến thủ tục pháp lý tại các dự án đang triển khai. Điều này khiến lãnh đạo Novaland phải gửi đơn kiến nghị đến Bộ Xây dựng để xin tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc vào ngày mồng 1 Tết vừa qua.

Tình trạng vướng thủ tục pháp lý đất đai không chỉ có Novaland mà rất nhiều doanh nghiệp khác cũng vướng, nhiều dự án đã triển khai được hơn 50% khối lượng phải dừng thi công, thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng cho doanh nghiệp.

Tại hội nghị Hiệp hội Bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cũng đề xuất một số phương án xử lý đối với phần đất thuộc Nhà nước quản lý nằm xen kẹt trong các dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp.

Cụ thể, các dự án nhà ở thương mại có quỹ đất hỗn hợp, gồm đất ở, đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp, xen kẹt các phần đất thuộc Nhà nước quản lý (đất rạch, đường, bờ đất… thường có hình dáng bất định hình, nằm xen kẹt rải rác trong khu đất dự án). Tỷ lệ đất thuộc Nhà nước quản lý thường chiếm khoảng trên dưới 10% diện tích dự án.

Trước đó, vào những ngày đầu năm mới 2020 đã có những doanh nghiệp bất động sản lớn tại TP. Hồ Chí Minh phản ánh nhiều khó khăn về mặt chính sách. Đặc biệt là các vướng mắc trong thủ tục xin phép, phê duyệt đầu tư dự án. Thực trạng hàng loạt hồ sơ nằm lại trên bàn các sở ngành không được ký duyệt trong một thời gian dài.

Trước thực trạng này, một lãnh đạo UBND TP.HCM trao đổi với báo Tuổi Trẻ cho biết đã giao Sở Tài nguyên môi trường phối hợp với các sở ngành liên quan thông báo đến các doanh nghiệp là chủ đầu tư của 124 dự án đang bị tạm ngưng về việc được tiếp tục thực hiện các thủ tục để hoàn thành việc đầu tư dự án.

Các dự án này đang được triển khai và đã bị tạm ngưng qua các đợt rà soát thủ tục đầu tư của các cơ quan chức năng để phục vụ công tác thanh tra, kiểm tra, điều tra. Các bước thủ tục của những dự án này đang nằm ở nhiều cơ quan khác nhau.

Ngoài ra, trên địa bàn TP hiện còn hơn 30 dự án khác chưa thể cho triển khai tiếp vì vướng công tác thanh, kiểm tra, điều tra. Khi có kết luận của cơ quan chức năng, TP sẽ tiếp tục xử lý.

Trước đó, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) đã có văn bản kiến nghị UBND TP.HCM và Thanh tra Chính phủ xem xét, giải quyết hợp tình, hợp lý đối với hơn 100 dự án đang bị "đóng băng" chờ rà soát của cơ quan chức năng.

Theo HoREA, việc rà soát, thanh tra càng kéo dài làm chi phí cho dự án của doanh nghiệp tăng và mất cơ hội kinh doanh. Điều này có thể làm cho số lượng dự án giảm, số lượng nhà ở đưa ra thị trường cũng sẽ giảm…